İstanbul, 27 Aralık 2023 – Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı (TGTV), İlim Yayma Vakfı genel merkezindeki salonda "Din Eğitimi ve Öğretiminde Kamu - Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliği" başlıklı bir istişare toplantısı düzenledi. Toplantı, saat 18.00'den 22.00'ye kadar süren verimli bir oturumla gerçekleşti.
Toplantının selamlama konuşmalarını; Mehmet Yıldız (TGTV Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı), Av.Hamza Akbulut (TGTV Kurucular Kurulu Başkanı), Doç. Dr. Mücahit Yentür (İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü), Turan Kıratlı (Bilim ve İnsan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı), Vildan Bayraktar (Süreyya Derneği Yönetim Kurulu Başkanı) ve Abdulkadir Yazıcı (TGTV Yönetim ve İcra Kurulu Üyesi) gerçekleştirdi.
İstişare Toplantı Divanı ise; Mehmet Yıldız, Abdulkadir Yazıcı ve Metin Uçar'dan oluştu. Takdim konuşmalarını Ahmet Yapıcı (İstanbul İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı), Zekeriya Bülbül (İstanbul Müftü Yardımcısı), Musa Said Taş (Hilaliye Eğitim Vakfı Temsilcisi) ve Hasan Gündoğmuş (İlkseç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi) yaptı.
Müzakere bölümünde ise Vildan Bayraktar (Süreyya Derneği Yönetim Kurulu Başkanı), Şaban Odabaşı (Dalgıç Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı), Zeki Bıyık (TİYEMDER Yönetim Kurulu Başkanı), Necat Özen (ASSAM Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı), Faruk Altunbay (ASDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı), Murat Kaptanoğlu (Eğitime Destek Platformu Başkan Yardımcısı), Ferhat Çalışye (Kevser Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı), Ali Deniz (MEMURSEN Genel Başkan Yardımcısı), Doğan Deniz (Reyhan Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi), Ertan Şimşek (MÜMDER Yönetim Kurulu Üyesi), Arzu Güngör Arıkan (KADEM) ve Hasan Can Korkmaz(İhlas Vakfı) konuşma yaptı.
Toplantı, Mehmet Yıldız ve Abdulkadir Yazıcı'nın kapanış konuşmaları ile sona erdi.
Din Eğitiminde İş Birliği ve Tamamlayıcılık
Türkiye Gönüllü Teşekküller Vakfı (TGTV) Yönetim ve İcra Kurulu Başkanı Mehmet Yıldız, İlim Yayma Vakfı Konferans Salonu'nda gerçekleşen "Kamu - Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliği İstişare Toplantısı'nda önemli açıklamalarda bulundu.
Yıldız, din eğitimi ve öğretiminde kamu ve gönüllü kuruluşlar arasındaki iş birliğinin önemini vurguladı.
Kartepe Zirvesi Kararlarının Uygulanması
Toplantıda, Kartepe Zirvesi'nde alınan beş karardan dördüncüsünün uygulanmasına yönelik adımların atıldığı belirtildi. Bu kararlar, nesillerin İslami hassasiyetleri, eğitimleri ve yetişmelerini temin için oluşturulması gereken politikaları ve yol haritalarını içeriyor.
Din Eğitimi ve Öğretiminin Genişletilmesi
Mehmet Yıldız, din eğitiminin ve öğretiminin sadece okullarla sınırlı kalmaması gerektiğini belirterek, aile, cami ve gönüllü kuruluşların da bu sürecin önemli parçaları olduğunu vurguladı. Din eğitiminin, hayatın içinde uygulanabilir bir öğrenme sürecine dönüşmesi gerektiğine dikkat çekti.
Dört Stratejik Alan ve Vizyon
Yıldız, din eğitimi ve öğretimindeki dört stratejik alanı - cami merkezli vizyon, okul merkezli vizyon, iş birliği vizyonu ve tamamlayıcı vizyon - detaylandırdı. Bu alanlar, toplumun manevi ve sosyal yapısının güçlenmesine katkıda bulunacak önemli unsurlar olarak değerlendirildi.
Din Eğitimi Vizyonunun Genişletilmesi İçin Çağrı
TGTV, din eğitimi ve öğretimini güçlendirmek için toplumun her kesiminin katkıda bulunması gerektiğine işaret ediyor. Kamu ve gönüllü kuruluşlar arasındaki iş birliğiyle din eğitiminin kalitesi ve erişimi artırılabilir.
❝ DOĞRU DİN EĞİTİMİ VERME MECBURİYETİMİZ VARDIR ❞
Hamza Akbulut, devlet ve gönüllü kuruluşların, iş birliği içinde doğru din eğitimi verme mecburiyeti olduğunu vurguladı. Akbulut, din eğitiminin sadece resmi kurumların değil, toplumun tüm kesimlerinin sorumluluğu olduğunu belirtti.
İlim Rütbesinin Önemi ve Gençlere Çağrı
İnsan için en önemli rütbenin ilim olduğunu söyleyen Akbulut, gençlerin bu rütbeye sahip olmak için çaba göstermeleri gerektiğini ifade etti. Din eğitiminin, sadece akademik bir süreç olmadığını, aynı zamanda ahlaki ve manevi gelişimi de kapsaması gerektiğini vurguladı.
Kur'an-ı Kerim'in Öğrenilmesi ve Yaşanması
Akbulut, Müslümanların en önemli vazifesi olarak "oku" emrini yerine getirmeyi ve Kur'an-ı Kerim'i okuyup yaşamayı öne çıkardı.
Akbulut, gençlere sadece dini bilgilerin değil, aynı zamanda davranış ve konuşma kurallarının, saygı ve sevgi değerlerinin de öğretilmesi gerektiğini belirtti. Bu eğitimin, toplumun manevi ve ahlaki temellerini sağlamlaştırmada kritik bir rol oynadığını vurguladı.
"GÖNÜLLÜ TEŞEKKÜL ORGANİZASYONLARI, EĞİTİMİN BİR PARÇASIDIR."
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürü, Doç. Dr. Mücahit Yentür, İlim Yayma Vakfı Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen "Kamu - Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliği İstişare Toplantısı"nda eğitimin bir ekosistem olduğunu vurguladı. Yentür, eğitimin okul, aile, çevre ve STK'ların ortak çabasıyla en iyi şekilde gerçekleşebileceğini belirtti.
Eğitimin Desteklenmesi Gerekliliği
Eğitimin akademik bir süreç olmanın ötesinde, farklı dinamikleri ve kaynakları olduğunu ifade eden Yentür, eğitimin sadece okul kaynaklı beslenmeyle mümkün olmadığını vurguladı. Özellikle dijital platformların çocuklar ve gençler üzerindeki etkisinin altını çizdi.
Gönüllü Kuruluşların Eğitime Katkısı
Gönüllü kuruluşların eğitime katkıda bulunması gerektiğini belirten Yentür, gençlik merkezleri, kültür merkezleri ve kitap okuma ortamlarının önemine değindi.
Öğrenci, Öğretmen ve Veliye Destek Programları
Yentür, öğrenci destek programları, öğretmen destek programları ve okul-aile-veli programlarının önemini vurguladı. Öğrencilerin eğitiminin ailede başladığını ve annelerin bu sürece katılmasının teşvik edilmesi gerektiğini belirtti.
Eğitimin İhyası ve Toplumun Geleceği
Eğitimin toplumun ihyasında kilit rol oynadığını belirten Yentür, 30 yıl sonrası için okulların vizyon ortaya koymasının önemini vurguladı. Olumlu ve yapıcı eleştirilerle eğitim sürecinin daha da iyileştirilmesi gerektiğini ifade etti.
"3 MİLYON ÖĞRENCİ, 100.000'DEN FAZLA ÖĞRETMENİYLE MİLLİ EĞİTİM KURUMUMUZ VAR."
Abdulkadir Yazıcı, 3 milyon öğrenci ve 100.000'den fazla öğretmen ile milli eğitim kurumlarının Avrupa ülkelerinin çoğundan daha fazla mevcuda sahip olduğunu belirtti.
Din Eğitiminde Kamu ve Gönüllü Kuruluşların Rolü
Yazıcı, din öğretimi konusunda kamu ve gönüllü teşekküllerin nasıl bir araya gelebileceği üzerine değerlendirmelerde bulundu. Geçmişte yaşanan zorluklara rağmen, bugün hem kamunun hem de gönüllü kuruluşların birlikte sorumluluk içerisinde hareket ettiklerini vurguladı.
Geçmişten Günümüze Eğitimdeki Değişim
Yazıcı, geçmişte din eğitimi ve dini pratiklerin sınırlı olduğu dönemlerden, bugün cumhurbaşkanının İnfitar suresini ezbere okuyabildiği bir döneme geçişin altını çizdi. Bu değişimin, azami gayret ve iş birliği gerektirdiğini belirtti.
Kamu ve Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliğinin Önemi
Yazıcı, kamu ve gönüllü kuruluşlar arasındaki iş birliğinin, eğitimde kalite ve erişimi artırmada kilit rol oynadığını ifade etti. Bu iş birliğinin, daha etkili ve kapsayıcı din eğitimi programlarının geliştirilmesine katkı sağlayacağını belirtti.
❝İMAM HATİP OKULLARIYLA İLGİLİ ÇOK CİDDİ BİLGİ EKSİKLERİ VAR ❞
İmam Hatip Okullarının Önemi ve Geniş Kapsamlı Eğitimi
İstanbul İl Milli Eğitim Md. Yardımcısı Ahmet Yapıcı, İmam Hatip okullarında din eğitiminin yanı sıra, fen ve sosyal bilgiler programlarının da uygulandığını, çeşitli dillerde eğitim veren hazırlık sınıflarının olduğunu vurguladı. Ayrıca, İstanbul'daki İmam Hatip okullarında teknoloji, spor ve sanat gibi alanlarda da eğitim verildiğini ifade etti.
Öğrenci Sayıları ve Yabancı Diller
Yapıcı, İstanbul'daki İmam Hatip Lisesi öğrenci sayısının 183.000 civarında olduğunu ve bu sayının Türkiye genelindeki İmam Hatip öğrenci sayısının %11'ine denk geldiğini belirtti. Ayrıca, İstanbul'daki İmam Hatip okullarında İngilizce ve Arapça dışında birçok yabancı dilde eğitim verildiğine dikkat çekti.
Hafızlık ve Geleneksel Sanat Programları
İmam Hatip okullarında hafızlık ve geleneksel sanat eğitimi verildiğini belirten Yapıcı, bu programların İstanbul'daki okullarda uygulandığını söyledi. Bazı okullarda, öğrencilerin hafızlık eğitimi alarak ilahiyat eğitimine geçiş yaptığını ifade etti.
STK'larla İş Birliği ve Değerler Eğitimi
Yapıcı, gönüllü kuruluşlarla iş birliğinin önemini vurgulayarak, bu iş birliğinin öğrencilere değerler eğitimi sağlamada etkili olduğunu belirtti. Ayrıca, ÇEDES projesinin İstanbul'daki 1979 okulda uygulandığına dikkat çekti.
❝DİYANET, YETİŞEMEDİĞİ ALANLARDA İŞ BİRLİĞİ YAPAR.❞
İstanbul İl Müftü Yardımcısı Zekeriya Bülbül, "Kamu - Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliği İstişare Toplantısı'nda Diyanet İşleri Başkanlığı'nın eğitim alanındaki rolüne ve sivil toplum kuruluşlarıyla olan iş birliğine dair önemli açıklamalarda bulundu. Bülbül, Diyanet'in kendi imkanlarının yetmediği yerlerde STK'larla iş birliği yaptığını vurguladı.
Devlet Teşekkülleri ve Gönüllü Kuruluşların Rolü
Bülbül, devlet teşekkülleri ve gönüllü teşekküllerin iş birliği potansiyelini ve önemini vurguladı. Türkiye'deki herkesin Diyanet, siyaset ve futbol konularında bir fikri olduğuna dikkat çekerek, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın realitelere dayalı bir yaklaşımla hizmet verdiğini belirtti.
Din Hizmetlerinde Üç Temel Alan
Bülbül, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın özellikle aile, 4-6 yaş ve gençlik alanlarında yoğunlaştığını ifade etti. Bu alanlarda KYK yurtları, okullar ve diğer eğitim kurumlarında koordinasyon ve danışmanlık hizmetleri sunulduğunu belirtti.
Gençlerin Din Eğitimi ve Toplumsal Davranışları
İstanbul'daki gençlerle yapılan gözlemlere dayanarak, gençlerin farklı profillerini ve eğitim alışkanlıklarını anlattı. Gençlerin, sosyal medya üzerinden alınan bilgilerle yanlış algılara sahip olabileceğini vurguladı.
Teknoloji ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar
Bülbül, teknolojinin gençler üzerindeki etkisi ve eğitimde yeni yaklaşımların gerekliliği üzerinde durdu. Mevlana'nın "Tatlı elma" metaforunu kullanarak, çekici ve etkili eğitim yaklaşımlarının önemini vurguladı.
"STK'LAR MİLLİ EĞİTİMDE OLMASI GEREKEN DEĞİŞİKLİKLER ÜZERİNE ÇALIŞMA YAPMALIDIR."
MEMURSEN Genel Başkan Yardımcısı Ali Deniz, İlim Yayma Vakfı Konferans Salonu'nda düzenlenen toplantıda, eğitimde MEMURSEN'in ve Eğitim Bir Sen'in rolüne dikkat çekti. Deniz, Eğitim Bir Sen'in öğretmenleri çatı altında toplayan ve Türkiye'de dört yüz binin üzerinde üyesi olan bir sendika olduğunu belirtti. MEMURSEN'in 1 milyonu aşkın üyesiyle insan kaynağı açısından zengin bir teşkilat olduğunu vurguladı.
Deniz, "Milli Eğitim Bakanlığı'nın değerlendirmelerinde, evrensel ve manevi değerlerin müfredatta ne kadar yer aldığını ve ne kadar kazanıma yansıtıldığını araştırdık. Öğretmenlerin müfredattaki değerleri ne kadarını öğrenciye aktarabildikleri üzerine bir rapor hazırladık." dedi.
Deniz, " Okul öncesi eğitimin, en büyük sıkıntısı, öğretmen ve öğreticilerin formasyon yönünden eksikliğidir. Bu eksiklikleri lisans, ön lisans, tamamlama eğitim kursları, uzaktan eğitim gibi çözümünü de Diyanet kendisi geliştirdi ve binlerden başlayıp, bugün 10 bine yakın Kur'an eğiticisi bulunuyor." değerlendirmesinde bulundu.
"GÖNÜLLÜ KURULUŞLARA DAHA FAZLA GÜVENİLMELİDİR."
Bilim ve İnsan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Turan Irmak, TGTV'nin organize ettiği toplantıda din eğitimi ve gönüllü kuruluşların rolü üzerine konuştu. Irmak, konunun üzerinde durulması gerektiğini ve çok sayıda toplantı yapılması gerektiğini vurguladı. Türkiye'deki din eğitimi sıkıntılarını ve bu alanda yapılması gereken değişiklikleri ele aldı.
Gönüllü Kuruluşların Din Eğitimindeki Rolü
Gönüllü kuruluşların din eğitimindeki rollerini değerlendiren Irmak, bu kuruluşların kamu ile işbirliği yaparken karşılaştıkları zorluklara dikkat çekti. Kur'an kursları yönetmeliğinin gözden geçirilmesi gerektiğini ve gönüllü kuruluşlara daha fazla güvenilerek imkan verilmesi gerektiğini vurguladı.
Kur'an Kursları ve Diyanet İşleri Başkanlığı
Irmak, Diyanet İşleri Başkanlığı ile yapılan protokollerdeki zorluklara ve Kur'an kursları açma şartlarının zorluğuna değindi. Gönüllü kuruluşların bu kurumlarla daha verimli işbirliği yapabilmesi için protokollerin yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirtti.
Eğitimde Gönüllü Kuruluşların Önemi
Toplantıda, gönüllü kuruluşların eğitimdeki rolünün önemine vurgu yapan Irmak, bu kuruluşların gençlerin ve çocukların eğitiminde önemli bir rol oynadığını belirtti. Gönüllü kuruluşların eğitime katkılarının artırılması gerektiğini ve bu alanda devam eden çalışmaların önemini vurguladı.
"GÖNÜLLÜ KURULUŞLAR, KAMU İLE EĞİTİM İŞ BİRLİĞİ İÇİN SEFERBERLİK İLAN ETMELİDİR."
Hilaliye Eğitim Vakfı Eğitim Koordinatörü Musa Said Taş, "Kamu - Gönüllü Kuruluşlar Arası İş Birliği İstişare Toplantısı'nda gönüllü kuruluşların eğitimde oynadığı kritik role dikkat çekti. Taş, özellikle ÇEDES ve Kur'an kursları gibi çalışmalarda gönüllü kuruluşların maddi ve insan kaynaklarıyla seferber olmalarının önemini vurguladı.
İstişare ve Tanışmanın Getirdiği Bereket
Toplantının faydalı bir istişare ve tanışma ortamı oluşturduğunu belirten Taş, bu tür etkinliklerin devamlılığının önemine işaret etti. Ayrıca, TGTV'nin liderlik ettiği çalışmaların sahada elde edilen deneyimlerle zenginleştirilip raporlaştırması gerektiğini söyledi.
4-6 Yaş Din Eğitimi Çok Önemlidir.
4-6 yaş aralığındaki din eğitimi ve öğretimine ayrı bir önem verdiğini belirten Taş, bu yaş grubundan mezun olan çocukların, Kur'an kursları ve imam hatip okullarına katılımının arttığını ve bu eğitimin anne-babalar için de kolaylaştırıcı olduğunu ifade etti.
Gönüllü Kuruluşların İnsan Kaynağı da Milletin Gücüdür
Taş, zor zamanların kaliteli insan kaynağının yetiştiği dönemler olduğunu belirterek, gönüllü kuruluşların depremdeki gibi bir seferberlikle eğitime katkı sağlaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, gönüllü kuruluşların insan kaynaklarının milletin yetiştirdiği evlatlar olduğunu ve bu kaynaklardan istifade edilmesi gerektiğini söyledi.
"DİN ÖĞRETİMİNDE TAMAMLAYICI CAMİ PROGRAMLARI YAYGINLAŞMALIDIR."
İlkseç Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Hasan Gündoğmuş, cami imam hatiplerinin, okul idarecilerinin ve STK'ların çocukların ve gençlerin din eğitimi ile ilgili önemli rolleri olması gerektiğini vurguladı. Gündoğmuş, camilerin gençleştirilmesi ve çocukların din öğretimi için tamamlayıcı eğitim programlarının önemine dikkat çekti.
Okul Sonrası Zamanlarda Eğitim Programları
Çocukların okul sonrası zamanlarını ve tatillerdeki eğitim programlarını değerlendiren Gündoğmuş, camilerde uygulanan eğitim programlarının çocukların gelişimine katkı sağlayacağını söyledi. Ayrıca, yaz Kur'an kurslarının önemini ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın bu konuda güçlü rol alması gerektiğini vurguladı.
Camiler ve Toplumsal Katkı
Gündoğmuş, camilerin toplumsal yaşamda ve gençlerin eğitiminde önemli bir yer tuttuğunu, bu nedenle cami programlarının gençler için daha cazip hale getirilmesi gerektiğini ifade etti. Yaz kursları ve okul sonrası vakitlerin verimli kullanılması gerektiğini belirtti.
Gönüllü Kuruluşların Din Eğitim ve Öğretimi İçin Yaptığı Teklifler ve Tespitler
Vildan Bayraktar (Süreyya Derneği, Yönetim Kurulu Başkanı)
“Devlet korumasındaki çocuklar için özel bir din eğitimi programı geliştirilmelidir. Bu program, bu çocukların özel ihtiyaçlarına ve koşullarına uygun olacak şekilde tasarlanmalıdır. Bu özel grubun eğitimi, mevcut eğitim sistemleri içerisinde yeterince dikkate alınmamıştır ve bu alanda eksiklikler bulunmaktadır.”
Şaban Odabaşı (Dalgıç Vakfı, Yönetim Kurulu Başkanı)
“Ders kitaplarının Tevhit dili ile inanç ve bilim birleştirilmiş olarak bir üslupla yazılması için çalışmalar yapılmalıdır.”
Zeki Bıyık (TİYEMDER Yönetim Kurulu Başkanı)
“Çocuğa dini en güzel şekilde anlatacak, çocuk gelişimini, çocuk psikolojisini iyi bilecek öğretmenlerin yetiştirilmesi sürecini üniversitelerin üstlenmesi gerekir.”
Necati Özen (ASSAM, Yönetim Kurulu Başkan Y.)
"Amerikalıların ülkemiz insanını devşirme yöntemi olan Fulbright eğitim sistemini, eğitim sistemimizden söküp atılması gerekiyor.”
Faruk Altunbay (ASDER, Yönetim Kurulu Başkan Y.)
“Bir kısmı öğretmenler, derslerde yanlış ve olumsuz algı oluşturacak bilgiler veriyorlar. Örneğin Arapların toprak sattığı ve bizi arkadan vurduğu, Avrupa'nın medeni bir toplum olduğu vs. derslerde anlatılıyor.”
Murat Kaptanoğlu (İstanbul Eğitime Destek Platformu Başkan Y.)
“Okul-aile birliği çalışmalarına STK başkanları aktif destek vermelidir.”
Ferhat Çalışye (Kevser Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı)
”Kazanımlarımızı kaybetmemek için sivil anayasa bir an önce yapılmalıdır."
Ali Deniz (MEMURSEN Genel Başkan Yrd.)
"Eğitim Bir Sen, Eğitim Hizmetleri konusunda tüm öğretmenlerin örgütlendiği bir çatı kuruluş olarak, Türkiye'de en yetkili dört yüz bin küsür üyesi olan bir sendikadır ve MEMURSEN’ in 1 milyonun üzerinde üyesi var."
Doğan Deniz (Reyhan Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi)
"Her ilçede bir kütüphane uzmanı görevlendirilmelidir. Camilerde kütüphane ve kitap köşesi oluşturulmalı, din eğitimi ve öğretimini destekleyecek ortamlar sağlanmalıdır."
Ertan Şimşek (MÜMDER Yönetim Kurulu Üyesi)
"Cuma namazları sonrası yapılan gözlemler ve mülakatlar neticesinde, cemaatin % 60-65'i hutbeyi hatırlamıyor. Bu durum, yetişkinler arasında din eğitiminin etkinliği konusunda ciddi bir sorun olduğunu gösteriyor."
Turan Irmak (Bilim ve İnsan Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı)
"Kur'an Kursu yönetmeliğinde gönüllü kuruluşları engelleyen daha garip şeyler de var. Bu yönetmelik gözden geçirilmelidir."